چارچوب پیشنهادی UNESCO در سال 2009 برای طرح برنامهریزی فضایی دریا که در قالب 10 گام ارائه شده به شرح ذیل است. روند یادشده مبنای تهیه شرح خدمات تفصیلی طرح بوده است. در مطالعات طرح برنامهریزی فضایی دریا (MSP) در استان هرمزگان هفت گام ابتدایی پیشنهادی یونسکو به سرانجام خواهد رسید و نهایتاً طرح مدیریت فضایی دریا با ارائه یک طرح پهنهبندی برای آبهای استان هرمزگان در دریای عمان و خلیج فارس مهیا خواهد شد.
گام اول: شناسایی نیازها و اختیارات
خروجی ها:
- تهیه لیست اولیه ای از مشکلات قابل حل، از طریق برنامه ریزی فضایی دریا
- تعیین اختیارات لازم برای توسعه و پیادهسازی طرح برنامه ریزی فضایی دریا
تکالیف:
1- شناسایی ضرورت طرح برنامه ریزی فضایی دریا
2- ایجاد اختیارات مناسب برای برنامه ریزی فضایی دریا (اختیارات طرح ریزی و پیاده سازی)
گام دوم: اخذ حمایت مالی
خروجی ها:
- برآورد هزینه های فعالیت های MSP
- شناسایی گزینههای مختلف برای به دست آوردن منابع مالی اجرای طرح
تکالیف:
1- شناسایی مکانیزم های مالی
2- تعیین امکان پذیری سازوکارهای مالی
گام سوم: سازماندهی روندها از طریق پیش طرحها
خروجیها:
- طرح سازماندهی یک تیم برنامه ریزی فضایی دریا با تخصص های مورد نیاز
- تهیه برنامهکاری که منجر به شناسایی خروجیهای کلیدی و منابع مورد نیاز برای تکمیل طرحها در زمان مشخص میشود؛
- تعریف مرزها و چارچوب زمانی برای تجزیه و تحلیل و مدیریت؛
- مجموعه ای از اصول برای هدایت توسعههای برنامهریزی شده در طرح مدیریت فضایی دریا؛ و
- مجموعه ای از اهداف و مقاصد برای منطقه مدیریت.
تکالیف:
1- تعیین نقش ، مسئولیت و تبیین مهارتهای لازم برای اعضای تیم برنامه ریزی فضایی دریا
2- تهیه برنامه اجرایی اقدام
3- تعریف مرزها و بازه زمانی طرح برنامهریزی فضایی دریا
4- تعریف اصولی که اولاً ماهیت و ویژگی های فرآیند MSP را تعیین کند و ثانیاً منعکس کننده نتایج مورد نظر MSP است.
5- تعریف اهداف و مقاصد
6- شناسایی ریسکها و توسعه برنامه های احتمالی
گام چهارم: سازماندهی مشارکت ذینفعان
خروجی:
- طرحی که نشان می دهد چه کسانی از ذی نفعان، در چه زمانی و چگونه در طول فرایند برنامهریزی فضایی دریا (MSP) مشارکت داده میشوند.
تکالیف:
1- مشخص کردن اینکه چه کسانی بایستی در فرایند برنامهریزی فضایی دریا مشارکت داده شوند
2- مشخص کردن زمان دخالت دادن ذینفعان در فرایند برنامهریزی فضایی دریا
3- مشخص کردن چگونگی دخالت دادن ذینفعان در فرایند برنامهریزی فضایی دریا
گام پنجم: تجزیه و تحلیل شرایط موجود
خروجیها:
- نقشه مناطق مهم بیولوژیک و زیست محیطی در منطقه مدیریت دریایی؛
- نقشه کاربریهای فعلی (و تراکم آنها) در منطقه مدیریت دریایی؛
- ارزیابی تضادهای احتمالی و سازگاری میان کاربریهای موجود؛
- ارزیابی تضادهای احتمالی (بی تعادلی) و سازگاری (تعادل یابی) بین کاربریهای موجود و محیط زیست.
تکالیف:
1- جمع آوری اطلاعات و نقشه سازی از اطلاعات موجود در مورد شرایط اکولوژیک، محیط زیستی و اقیانوس شناسی
2- جمع آوری اطلاعات و نقشه سازی از کاربریهای موجود در منطقه مدیریت دریایی
3- شناسایی تضادها و سازگاریهای موجود
گام ششم: تعریف و تجزیه و تحلیل شرایط آینده
خروجیها:
- سناریوی روند نما که نشان دهنده شرایط پیش رو در منطقه مدیریت فضایی دریا (MSP) باشد در صورتی که شرایط کنونی بدون دخالت مدیریت جدید ادامه یابد.
- سناریوهای جایگزینی که نشان دهنده شرایط پیش رو در منطقه مدیریت فضایی دریا (MSP) باشد در صورتی که کاربریهای فضایی تحت یک سری اهداف و مقاصد جدید پهنه بندی شوند.
- شناسایی سناریوی مرجح برای تعیین اقدامات مدیریتی در طرح برنامه ریزی فضایی دریا.
تکالیف:
1- بررسی و ارزیابی روند فعلی در رفع نیازهای مکانی و زمانی با کاربری های موجود
2- برآورد نیازهای زمانی و مکانی برای پذیرش خواسته های جدید از فضای دریا
3- شناسایی آینده جایگزین ممکن برای فضای برنامه ریزی
4- انتخاب سناریوی مرجح در طرح ریزی فضایی منطقه مدیریت دریایی
گام هفتم: آماده سازی طرح مدیریت فضایی دریا
خروجیها:
- شناسایی و ارزیابی اقدامات مدیریتی برای برنامه مدیریت مکانی؛
- شناسایی معیارهای انتخاب اقدامات مدیریتی؛ و
- برنامه مدیریت جامع، بویژه ارائه یک طرح پهنهبندی.
تکالیف:
1- شناسایی اقدامات مدیریت زمانی و مکانی، مشوق ها، و ترتیبات نهادی
2- تعیین معیار برای انتخاب اقدامات طرح مدیریت فضایی دریا
3- توسعه طرح پهنه بندی
4- ارزیابی طرح مدیریت فضایی دریا
گام هشتم: پیاده سازی و اجرای طرح مدیریت فضایی دریا
خروجی:
- شناسایی اقدامات مورد نیاز برای پیاده سازی، اطمینان از انطباق و اجرای برنامه مدیریت فضایی.
تکالیف:
1- اجرای طرح مدیریت فضایی دریا
2- حصول اطمینان از انطباق با طرح مدیریت فضایی دریا
3- لازم الاجرا کردن طرح مدیریت فضایی دریا
گام نهم: نظارت و ارزیابی عملکرد
خروجیها:
- طراحی سیستم نظارت برای اندازه گیری شاخص های عملکرد اقدامات مدیریت فضایی دریا؛
- اطلاعات مربوط به عملکرد اقدامات مدیریت فضایی دریا که مورد استفاده برای ارزیابی خواهد بود؛ و
- گزارش های دوره ای به تصمیم گیرندگان، ذینفعان، و عموم مردم در مورد عملکرد برنامه مدیریت فضایی دریا.
تکالیف:
1- توسعه برنامه نظارت بر عملکرد
2- ارزیابی داده های نظارت بر عملکرد
3- گزارش نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد
گام دهم: تطبیق فرآیند مدیریت فضایی دریا
خروجیها:
- طرح های پیشنهادی برای انطباق اهداف مدیریتی، مقاصد، نتایج و استراتژی برای دور بعدی برنامه ریزی؛
- شناسایی نیازهای تحقیقاتی.
تکالیف:
1- بازنگری و طراحی مجدد برنامه MSP
2- شناسایی نیازهای تحقیقاتی کاربردی
3- شروع دور بعدی برنامه ریزی فضایی دریا